Dit is een voorstelling uit het archief van Holland Festival
Lulu. Wie haar ziet is verkocht. Wie met haar trouwt is ten dode opgeschreven. Voor het eerst presenteert De Nationale Opera de complete versie van Alban Bergs meeslepende opera over de bedwelmend mooie femme fatale die uiteindelijk in een dramatische ontknoping zelf tot een gewelddadig einde komt. Met een veelkleurige instrumentatie en een grote variatie aan muzikale vormen creëerde Berg een weergaloos meesterwerk. Regisseur William Kentridge – vorig jaar nog te gast in het Holland Festival met Winterreise – laat zich voor zijn enscenering inspireren door de zwijgende films uit de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw. De cast wordt aangevoerd door Mojca Erdmann, de gedroomde Lulu. In de orkestbak speelt, onder leiding van Lothar Zagrosek, het onovertroffen Koninklijk Concertgebouworkest.
ACHTERGRONDINFORMATIE
Voor het eerst presenteert De Nationale Opera in Nationale Opera & Ballet de complete versie van Alban Bergs opera Lulu, in coproductie met The Metropolitan Opera New York en English National Opera. In de orkestbak neemt het Koninklijk Concertgebouworkest plaats.
Componist Alban Berg worstelde tot aan zijn dood in 1935 met het voltooien van Lulu. Het was Friedrich Cerha (*1926) die pas in 1979 de orkestratie van de derde akte afmaakte. Tot dat moment werden alleen de eerste twee akten opgevoerd, met delen uit de Lulu-Suite als afsluiting. De muzikale motieven zijn gebaseerd op één enkele twaalftoonsreeks, de instrumentatie is veelkleurig en er is een grote variatie aan muzikale vormen. Doordat het ritme van de zanglijnen dicht bij de spreektaal ligt, klinkt de tekst heel natuurlijk. Een van de hoogtepunten is Lulu’s uitdagende lied Wenn sich die Menschen um meinetwillen umgebracht haben...
Het verhaal komt uit twee toneelstukken van Frank Wedekind over de aantrekkelijke jonge danseres Lulu, die met haar naïeve charmes veel slachtoffers maakt. Alle mannen – en een enkele vrouw − begeren haar; wie met haar trouwt, is ten dode opgeschreven. Schuld of onschuld? Dat is de grote vraag. Lulu stijgt met elke nieuwe man op de maatschappelijke ladder. Ze is hard en berekenend maar tegelijk ook een prooi van anderen. In het midden van de opera laat Berg muziek voor een zwijgende film horen, die Lulu’s ondergang schildert nadat ze haar man Dr. Schön heeft vermoord. De ontknoping aan het eind van de derde akte met de tot prostituee afgezakte Lulu is sensationeel... Dirigent Lothar Zagrosek en regisseur William Kentridge debuteren bij De Nationale Opera. Mojca Erdmann trad hier eerder op als Blonde in Die Entführung aus dem Serail.
De Zuid-Afrikaanse kunstenaar en filmmaker William Kentridge liet zich voor zijn regie inspireren door zwijgende films uit de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw, de tijd waarin de opera Lulu ontstond. In 2012 was hij te gast in het Holland Festival met de kameropera Refuse the Hour.
BIOGRAFIEËN
William Kentridge (1955) is een Zuid-Afrikaanse kunstenaar en theatermaker wiens werk vrijwel altijd een politieke lading heeft. In 1976 studeerde hij af in politicologie en Afrikastudies aan de Universiteit van de Witwatersrand, en tussen 1976 en 1978 studeerde hij aan de Johannesburg Art Foundation, waaraan hij vervolgens twee jaar les gaf. In 1981 en 1982 volgde hij een studie mime en theater aan de École Jacques Lecoq in Parijs. Hij was een van de oprichters van de Junction Avenue Theatre Company en in 1989 maakte hij zijn eerste animatiefilm, getiteld Johannesburg, 2nd Greatest City After Paris. In 1992 produceerde hij zijn eerste theaterproject Woyzeck on the Highveld, in samenwerking met de Handspring Puppet Company. Hij regisseerde een goed ontvangen productie van Die Zauberflöte bij de Brooklyn Academy of Music, waarvoor hij ook de decors en kostuums ontwierp. In 2010 stond Kentridge in The Metropolitan Opera in New York met zijn radicale visie op de opera The Nose van Sjostakovitsj. Later dat jaar presenteerde het Holland Festival met het Stedelijk Museum een korte, multimediale voorstelling van zijn hand onder de titel Telegrams from the Nose. In 2012 was Kentridge te gast in het Holland Festival met de kameropera Refuse the hour. Sinds zijn deelname aan Documenta X in Kassel in 1997 is het beeldend werk van Kentridge over de hele wereld tentoongesteld, onder meer in het Museum of Contemporary Art in San Diego, op de Biënnale van Venetië en in het Guggenheim Museum in New York. William Kentridge is meerdere malen gelauwerd; zo ontving hij in 2003 de Goslar Kaiserring, in 2010 de prestigieuze Kyoto Prijs en in 2012 de Dan David Prijs van de Universiteit van Tel Aviv.
